Codziennie trzeba kijem było przebijać w kapuście otwory, aby wyszła z niej gorycz. Po tygodniu przykrywano ją drewnianym denkiem, obciążano kamieniem i wstawiano do piwnicy. Pozostałe beczki z kapustą topiono w sadzawkach. I tak „królowa” spod pieca leżakowała w wodzie nawet do lata. Cały czas była dobra do spożycia. Bardzo smaczne były całe, kiszone główki kapusty z dna beczki. Jedzono je chętnie z niecierpliwością czekano, kiedy się ukażą. Nie przyrządzano ich z niczym. Brano je prosto z beczki, krajano na duże kawałki i zjadano od razu. Taka kapusta była przysmakiem dzieci.

Z kiszonej kapusty gotowano w zimie przeróżne postne zupy, kapustę z grochem a rzadziej bigosy niezbyt obfite w mięsiwo. Kapusta była drzewiej podstawą wyżywienia ludu polskiego. Jadano ją także w postaci surówek, a że ma w sobie dużo witamin i związków odżywczych, stąd zdrowie polskich chłopów. W bogatszych domach w liściach z kiszonej kapusty zawijano czasem gołąbki z mięsem i ryżem. Dawniej nic z beczki się nie marnowało nawet kwas kapuściany, którego używano do zakwaszania barszczów i żurów z korzyścią dla zdrowia.

Sposób kiszenia kapusty nie zmienił się właściwie do dzisiaj. Ważny jest proces fermentacji, który najlepiej przebiega przy wiejskim nagrzanym piecu. Takie przyrządzanie daje gwarancję specyficznego smaku i aromatu. Do kiszenia kapusty trzeba włożyć nie tylko wiele wysiłku, ale i serca. Jednak dawne zwyczaje związane z kiszeniem można już tylko zobaczyć w rekonstruowanych widowiskach obrzędowych.

A jaka jest kapusta kwaszona z Charsznicy? Chrupiąca i jędrna, ma barwę kremowożółtą i świeży, lekko kwaskowy smak i zapach. Szacuje się, że co dziesiąta polska kapusta pochodzi właśnie z tej części Małopolski. Obecnie rejon słynie z produkcji wysokiej jakości kapusty kwaszonej, często eksportowanej i docenianej za walory na całym świecie.

27 września 1998 Charsznica ogłosiła się „Kapuścianą Stolicą Polski”. Jest nawet organizowane „Święto kapusty”, odbywa się na początku września, w miejscowości Charsznica w województwie małopolskim i podczas tego święta wybiera się króla i królową kapusty. Charsznicka kapusta kiszona od listopada 2006 roku jest wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

.

Źródła charsznica.info, charsznica.pl – strona gminy

Literatura:

„CHARSZNICA kapuściana stolica Polski” informator turystyczny, wydanej przez: Gazetę Miechowską – Kazimierz Olchawa, na zlecenie Gminnego Ośrodka Kultury w Charsznicy.

Komentarze