Zagroda i dom z racji pełnionych przez nie funkcji podlegały wzmożonym zabiegom zabezpieczającym przed złymi duchami i nieczystymi siłami. Stosowano liczne zabiegi magiczne, do których wykorzystywano apotropeje z postaci ziół święconych na Boże Ciało, w dniu Matki Boskiej Zielnej, palmy wielkanocne, święcone huby, gromnice poświęcone w dniu Matki Boskiej Gromnicznej, świece święcone w dniu św. Jana, a także dzwonki, znaki krzyża, monety, wodę święcona z dnia św. Agaty i również chleb z solą poświęcone tego dnia.
Z obawy przed pożarem starano się unikać drzewa o dwóch rdzeniach,
W pierwszej kolejności odprawiano szereg zabiegów magicznych w trakcie stawiania nowego domu. Z obawy przed pożarem starano się unikać drzewa o dwóch rdzeniach, zwanego świecą lub także takiego, w które uderzył piorun. Przy zakładaniu przyczesi czyniono znak krzyża, kropiono je swięconą wodą lub posypywano solą. Czasami kladziono zioła poświęcone podczas święta Matki Boskiej Zielnej. Monety natomiast miały uchronić przed diabelskimi urokami, a także sprawić, by pieniądze trzymały się domu, a jego mieszkańcy żyli w zdrowiu i szczęsciu. Z terenów karpackich znane są zachowania związane z zaludnieniem nowo powstałego domu. W pierwszej kolejności wpuszczało się zwierzęta. Bowiem wierzono, iż w domu znajduje się nieszczęście, to przejdzie na istotę, która przekroczy jego próg jako pierwsza. W tym wypadku np. trzoda chlewna lub drób.
Do podstawowych i najpowszechniejszych znaków magicznych mających chronic dom przed jakimkolwiek nieszczęściem należały często spotykane w budownictwie wiejskim znaki krzyża. Kreślono je na drzwiach domu kredą święconą lub wapnem, w ilości jednego lub trzech wraz z dopisywanymi literami K+M+B. Dotyczyło to dnia Trzech Króli. Znaki krzyża lub rozety wielopłatkowe można spotkać obok daty budowy domu na tzw. sosrębie lub tragarzu. Zarówno krzyż, jak owe rozety posiadały wymowę magiczną i same w sobie stanowiły siłę chroniacą przed złem. W ich ochraniającą moc po dziś dzień wierzą mieszkańcy karpackich wsi.
Podobnie jak dom, ochronie podlegały też budynki gospodarskie, gdyż to w nich mieszkały zwierzęta
Przed silnym deszczem i piorunami miało zabezpieczyć wystawienie na zewnątrz łopaty chlebowej. Czyniono to w taki sposób, by strona, na której się kładzie chleb, usytuowana byla w kierunku zbliżającej się chmury gradowej lub burzowej. Uważano, że piorun lub grad nie śmie w nią uderzyć. Wiązało się to z przekonaniem, że poprzez obcowanie z ogniem i chlebem, uważanym dawniej za ofiarę, nabierała cech apotropaicznych. Było to zjawisko znane powszechnie , nawiązujące do kultu ognia i jego oczyszczającej mocy. W celu wzmocnienia magicznej mocy, na takiej łopatce palono święcone zioła. Dym pochodzący ze spalenia święconych ziół miał odpędzać chmury gradowe. Podobną rolę pełniła spalana w garnku palma wielkanocna czy też huba święcona w Wielką Sobotę. Huba wystawiana do okna w czasie burzy chroniła skutecznie dom od uderzenia pioruna. Poświęcone palmy wielkanocne można obecnie spotkać w niektórych wiejskich domach. Zatknięte za obraz święty mają zabezpieczyć nie tylko dom, ale i całą zagrodę od deszczu i burzy.
Podobnie jak dom, ochronie podlegały też budynki gospodarskie, gdyż to w nich mieszkały zwierzęta- tak cenne istoty dla każdego gospodarza. Znak krzyża kreślono na drzwiach obory, co miało zabezpieczyć przede wszystkim krowy przed czarownica obierającą im mleko. Krzyż wykonywano też z gałązek palmy, pochodzących z Niedzieli Palmowej i przybijano go nad drzwiami. Czasami, w celu podwójnego zabezpieczenia bydła, zatykano za żłób gałązki z palmy wraz z poświęconymi w dniu Matki Boskiej Zielnej ziołami. Często okadzano bydło poświęconymi ziołami, aby uchronić je od uroków i czarów.
Ochrona od burzy i gradu nie tylko zagrody, lecz czasem całej wsi, należała niekiedy do kompetencji osób szczególnie predystynowanych do wykonywania tego rodzaju zabiegów, znających tajniki magii. Zwano ich płanetnikami lub czarnoksiężnikami. Ich rolę z biegiem czasu przejęły powszechnie występujące po wsiach karpackich dzwonki służące do odpędzania chmur gradowych. Obecne zabiegi stosowane na wsiach karpackich majach charakter religijny i mało kto ma świadomość, że tak naprawdę wszystkie te czynności to relikty czasów przedchrześcijańskich.
.
Źródło: My Słowianie – obyczaje, kultura i język
Źródło: U.Lehr-Ledna, Wierzenia i zabiegi magiczne zabezpieczające zagrodę, Etnografia Polski t. XXVI.
