Jak już wspominaliśmy, niebawem w niewielkiej wielkopolskiej wsi, odbędzie się festiwal historyczny „Letnie o Piastach Bajanie”. (więcej: tutaj). Jednak nie wszyscy wiedzą, że Giecz obok Gniezna, czy Poznania, był jednym z centralnych grodów monarchii Piastowskiej. O samym festiwalu, historii Giecza oraz atrakcjach turystycznych, opowiedziała kierownik Rezerwatu Archeologicznego w Gieczu – Oddziału Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy – P. Teresa Krysztofiak.
Czym właściwie są „Letnie o Piastach Bajanie” i co je wyróżnia na tle innych festiwali historycznych?
„Letnie o Piastach Bajanie…” to cykl niedzielnych spotkań historycznych o charakterze rekreacyjno-edukacyjnym. Odbywają się one co roku w trzecią niedzielę lipca. Wyjątkowość naszej propozycji w gąszczu innych letnich wydarzeń „rekonstruktorskich” w Polsce polega na unikatowej formule. Oczywiście, jak w każdym z innych ośrodków muzealnych, w atrakcyjny sposób staramy się pokazać życie codzienne w dawnych wiekach. Dla nas „dawne wieki” to wczesne średniowiecze, a konkretniej – czasy panowania dynastii Piastów. W tym dniu „ożywiamy” naszą osadę wczesnośredniowieczną zaludniając ją na całe popołudnie jej mieszkańcami. Przybywają do nas z całej Polski rekonstruktorzy. Turyści zapoznają się ze wszystkimi dziedzinami życia w Polsce piastowskiej: od wytwórczości przydomowej, rzemiosła, poprzez sposoby pozyskiwania pożywienia (prace na roli, łowiectwo, zbieractwo), jego przetwarzania (kulinaria – ważna rzecz!) aż po kulturę elitarną (w tym również sztukę wojenną). Jako jedyni w Polsce zdecydowaliśmy, aby kulminacją każdego z takich spotkań była inscenizacja fragmentu wczesnośredniowiecznych kronik bezpośrednio wiążącego się z wydarzeniami, których „aktorami” byli członkowie dynastii Piastów.
.
Jak impreza wyglądała w latach ubiegłych?
W roku 2013 przedstawieniem „Czechy idą!” (galeria) zilustrowaliśmy okoliczności zajęcia grodu w Gieczu przez drużynę księcia czeskiego Brzetysława (1038), co szczegółowo opisał w swej „Chronica Boemorum” kronikarz czeski Kosmas. W zeszłym roku zrealizowaliśmy inscenizację „Wygnanie Ody”, która była rekonstrukcją wydarzeń związanych z okolicznościami wygnania przez Bolesława Chrobrego swej macochy Ody i zawładnięcia przez niego spuścizną po Mieszku I (wg relacji kronikarza saskiego Thietmara).
.
Nasz rezerwat zwiedzać można cały rok, chociaż główny okres odwiedzin to okres od 15 kwietnia do 15 października. fot. W. Stępień
.
A w tej edycji?
W tym roku zmierzymy się z legendą dynastyczną Piastów spisaną przez Galla Anonima w jego „Kronice”. Czyli – przedstawiony zostanie mit dynastyczny, w oparciu o który Piastowie uzasadniali swe prawo do władztwa nad zawłaszczonymi przez nich ziemiami. Dodatkowo zrekonstruowany zostanie, oczywiście w oparciu o ustalenia historyków, przedchrześcijański rytuał intronizacji władców słowiańskich.
.
Co, poza wspomnianym „Letnim o Piastach bajaniu…” oraz całym zestawie atrakcji oferuje Giecz?
Oczywiście kolejne sztandarowe przedsięwzięcie plenerowe: „Dziady”. Jest to odbywające się w pierwszą sobotę po Święcie Zmarłych, wieczorne spotkanie przypominające o sięgających starosłowiańskiej obrzędowości, źródłach polskiej tradycji wspominania zmarłych. M.in. przedstawiana jest inscenizacja przedchrześcijańskich obrzędów związanych z pochówkiem zmarłego współbrata aż po jego kremację oraz rekonstrukcja rytuałów odprawianych ku czci zmarłych przodków. W tym roku nasze „Dziady” przypadają na dzień 7 listopada. Ponadto mamy bogaty pakiet oferty edukacyjnej (związanym oczywiście z okresem panowania Piastów) dla szkół (więcej o ofercie), który realizujemy w przestrzeni naszej osady edukacyjnej. Wyzwaniem dla nas jest również lekkie, nienachalne wskazywanie na głębokie, sięgające odległych, przedchrześcijańskich czasów, tradycje związane ze świętami bożonarodzeniowymi (tzw. „Gody”) oraz wielkanocnymi („Przyniósł zajączek jajka”).
.
Rezerwat Archeologiczny w Gieczu jest ważnym obiektem turystycznego Szlaku Piastowskiego. Kiedy najlepiej odwiedzić to miejsce?
Nasz rezerwat zwiedzać można cały rok, chociaż główny okres odwiedzin to okres od 15 kwietnia do 15 października. Wtedy nasze muzeum i wszystkie atrakcje Giecza są dostępne od wtorku do niedzieli w godzinach od 9.00 do 17.00. Poza tzw. sezonem (od 16 października do 14 kwietnia) zapraszamy w dni powszednie (poniedziałek – piątek, z wyłączeniem dni świątecznych) od godziny 9.00 do 15.00. W cenie biletu (normalny: 5 zł; ulgowy: 3 zł) proponujemy dwie wystawy: stałą „Terra sancta – Giecz w monarchii piastowskiej”) oraz czasową. W tym roku jest to wystawa „Z kości i poroża”, na której – w oparciu o tylko i wyłącznie znaleziska gieckie – zapoznać się można z procesem obróbki tych materiałów oraz kontaktami wczesnośredniowiecznych gieczan z innymi ówczesnymi europejskimi ośrodkami kulturowymi. Bezpośredni kontakt z nami (oprowadzanie grup, lekcje muzealne) pod adresem: info@giecz.pl oraz nr-em tel. 61 28 59 222. Zapraszamy wszystkich, bo niezależnie od pory roku, zawsze miło pospacerować po wnętrzu naszego grodziska – w tym przypadku: wstęp wolny! Zapraszamy!
.
Rozmawiała Anna Białka
