Słodkie życie bez cukru
Stewia, czyli Stevia rebaudiana, mała roślina rosnąca w Ameryce Łacińskiej, a także na południu Stanów Zjednoczonych, staje się coraz bardziej poszukiwana ze względu na swoje słodkie liście i pąki kwiatów. Należy do rodziny astrowatych, podobnie jak słonecznik i cykoria. Od stuleci była stosowana jako słodzik w Ameryce Południowej, a obecnie ma dużą wartość rynkową w Japonii, gdzie dodaje się ją do wszystkiego – od słodkich napojów po sos sojowy. W XVI wieku odkrył ją Hiszpan Petrus Stevius. Od jego nazwiska pochodzi nazwa tej rośliny.
.
Zdrowa słodkość?
Stewia jest 150 – 300 razy słodsza od rafinowanego cukru, za co odpowiadają zawarte w roślinie stewiozydy i praktycznie bezkaloryczna. W 2011 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ustanowił dopuszczalną dzienną dawkę stewiozydów na 4 mg na kilogram masy ciała dziennie, a UE przyznała zgodę na używanie ich w przemyśle spożywczym i na sprzedaż do celów konsumpcyjnych. Ponad 200 badań naukowych potwierdziło, że glikozydy stewii są bezpieczne dla zdrowia. Przypisuje się jej liczne walory zdrowotne. Do głównym należy brak oddziaływania na poposiłkowe wydzielanie insuliny. Do swojego menu włączyć mogą ją diabetycy i osoby z zespołem metabolicznym. Wykazuje własności przeciwgrzybiczne, przeciwbakteryjne, a także obniżające ciśnienie krwi. Nie przyczynia się do rozwoju próchnicy, a nawet pomaga ją zwalczać (producenci kosmetyków dodają stewię do past do zębów). Jest bezpieczna dla osób cierpiących na fenyloketonurię.
Ta niepozorna roślina to bogaty asortyment cennych minerałów i mikroelementów: wapnia, potasu, magnezu, żelaza, chromu, manganu, selenu, krzemu, kobaltu, cynku, szeregu witamin z grupy B, witaminy C oraz beta-karotenu.
.
Stewia – E960
Wystarczy zalać wodą kilka listków tej rośliny, by otrzymać niezwykle słodki, ale pozbawiony kalorii ekstrakt, o wyraźnym, ziołowym posmaku.
Stewia jest oporna na wysoką temperaturę (do 200 0C) – może być używana do pieczenia
i gotowania. Niestety, wypieki ze stewią, choć słodkie, są wyczuwalnie inne – zioło nie nada im rumianej kruchości, bo w wysokiej temperaturze nie karmelizuje się i nie przypieka jak cukier. Znakomicie nadaje się do przygotowania lodów, galaretek, dżemów, konfitur i zalew octowych. Wzmacnia i podkreśla smak warzyw, owoców, orzechów oraz jogurtów. Stewia jest także stabilna w kwaśnych i zasadowych środowiskach (zakres pH 
3-9) – nic nie szkodzi na przeszkodzie by dodawać ją do wszelkiego rodzaju napojów. Można ją hodować samemu w doniczce. Liście są najsłodsze w październiku.
.
Gdzie jej szukać?
W Polsce dostępna jest w sklepach ogrodniczych, supermarketach i delikatesach jako zioło doniczkowe. W sklepach ze zdrową żywnością możemy znaleźć ją pod postacią proszku, ekstraktu lub suszonych liści. Na rynku pojawiają się pierwsze produkty z jej dodatkiem – jogurty dla diabetyków, mrożone herbaty zielone, gumy do żucia.
Warto wybierać zielone bądź brązowe ekstrakty lub proszki z liści stewii, a unikać przejrzystych ekstraktów i białych proszków, które zostały wysoko przetworzone
i pozbawione cennych składników odżywczych.
.
Monika Gackowska
Poradnia żywieniowo – dietetyczna Dieto Strefa
Źródła:
- Cieślińska Irena.,”Palce lizać”, Nr 31 (83), Warszawa 2012.
- Jarosz M. i wsp.,”Cukrzyca. Zopobieganie i leczenie”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Kunachowicz H. i wsp.,”Tabele składu i wartości odżywczej żywności”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
- Pitchford P.,”Odżywianie dla zdrowia. Tradycje wschodnie i nowoczesna wiedza o żywieniu”, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2011.
