Czosnek niedźwiedzi to jedna z najbardziej niedocenianych roślin w Polsce. Według wierzeń nordyckich roślina ta porastała pola wokół Asgardu, stolicy bogów. W starożytnym Rzymie czosnek łączono z boginią miłości Ceres, a mieszkańcy Wiecznego Miasta tworzyli z niej afrodyzjak. W XVI wieku w Europie powszechnie wierzono, że czosnek niedźwiedzi chroni przed dżumą. Jakie są właściwości tej cudownej rośliny i w jaki sposób stosuje się ją w kuchni?
Czosnek niedźwiedzi to jeden z tradycyjnych smaków naszej kuchni. Jako dar lasu towarzyszy nam już od wczesnego średniowiecza. Dawni Słowianie wierzyli, że ma moc, która chroni przed ukąszeniem żmij. Odgrywał szczególną rolę w kuchni naszych przodków na przednówku, czyli w okresie „głodowym”.
Nasz bohater bywa określany mianem czosnku dzikiego, cygańskiego i leśnego. Liście rośliny wyglądem przypominają konwalię, a jego zapach jest bardzo charakterystyczny. Mówi się, że gdy tylko niedźwiedzie budzą się ze snu zimowego, szukają czosnku, aby oczyścić żołądek, jelita oraz krew.
Roślina rośnie dziko w całej Polsce, ale jej największe skupiska spotkamy w Sudetach, Karpatach oraz na Pogórzu i w rejonie Kotliny Sandomierskiej. Czosnek niedźwiedzi należy do rodziny amarylkowatych i jest w Polsce objęty ochroną. Jest spotykany również w Turcji i na Kaukazie oraz generalnie w klimacie subatalntycko-śródziemnomorskim. Uwielbia wilgotne gleby, pełne cienia i osiąga wysokość prawie 50cm, jego liście są podłużne i wąskie. Choć czasami można zobaczyć jak kwitnie w marcu, to z reguły jego piękne kwiaty pojawiają się w kwietniu i maju.
Czosnek niedźwiedzi stał się ostatnio bardzo popularny i wielu ludzi próbuje zbierać ten rosnący dziko. W ostatnich latach odnotowano kilka przypadków zatrucia, ponieważ roślina jest bardzo podobna do trującej konwalii oraz jesiennych krokusów. Aby uniknąć pomyłki należy zwrócić uwagę na charakterystyczny zapach czosnku, którego nie wydzielają inne rośliny.