W samym sercu Warmii i Mazur mieści się młyn z 600letnią tradycją. Jest to prawdopodobnie najstarszy działający młyn w Polsce. Jego współwłaścicielka – Joanna Myszkowska – zdradziła nam nie tylko jego historię i opowiedziała o właściwościach mąki, ale również podała przepis na domowy chleb razowy.
.
Wiem, że Państwa młyn posiada niezwykle bogatą historię
Zgadza się. Nasz młyn produkuje mąkę już od ponad 600 lat. Jest to prawdopodobnie najstarszy działający młyn w Polsce. Pierwsze wzmianki o istnieniu Młyna Grodzkiego pochodzą z 1370 roku. Na początku był to mały młyn wodny, jednak przez wieki rozrastał się. Czasy największego rozwoju przypadają na koniec XIX i początek XX w. Wtedy właścicielami młyna była rodzina Grambergów. W 1941 roku po pożarze, młyn został odbudowany (w tej formie, która jest obecnie) i wyposażony w nowe maszyny. Stał się największym i najnowocześniejszym młynem na Prusach Wschodnich.
.
Co się działo z młynem w przeszłości?
Mąka tu produkowana trafiała nawet do Niemiec (przez Kaliningrad transportowana statkami do Roterdamu i Renem na południe). Po zakończeniu II wojny światowej właściciele zostali przesiedleni do Niemiec, a wycofująca się z tych terenów Armia Radziecka zdemontowała maszyny i wywiozła do Rosji. Do lat 70-tych obiekt służył jako magazyn zbożowy. Później opustoszał i popadał w ruinę. W 1993 roku mój tata przypadkowo przejeżdżał tędy i zauważył piękny budynek młyna, który wymagał pilnego remontu. Postanowił tchnąć życie w ten obiekt. Sam był już na emeryturze, ale był zawsze człowiekiem aktywnym, nie znoszącym bezczynności. Był inżynierem i dobrze znał się na technologii. Pochodził z rodziny młynarskiej. Przed wojną mój dziadek też miał młyn na Polesiu. W 1994 tata założył spółkę która odkupiła budynek od PZZ Olsztyn. Po remoncie obiektu, młyn został wyposażony w nowoczesne maszyny i w 1995 ruszyła ponownie produkcja mąki w Młynie Grodzkim. Początkowo zamontowano linię do przemiału pszenicy, a w 2000 roku ruszył również przemiał żyta.
.
Jakie rodzaje mąki są produkowane w młynie?
Produkujemy różne typy mąki pszennej i żytniej. Mąki pszenne to: T-450 tortowa, T-500 reszelska, T-550 luksusowa, T-750 chlebowa, T-1850 Graham. Produkujemy też mąkę makaronową – taką drobną kaszkę do produkcji makaronu, a także kaszę mannę. Mąki żytnie mamy w następującym asortymencie: T-720 chlebowa, T-1400 sitkowa i T-2000 razowa.
.

Typ mąki zależy od zawartości otrąb (błonnika) w mące. Im niższa liczba (typ), tym mąka jest jaśniejsza. Fot. Pixabay.com
.
Jakie właściwości odżywcze ma dana mąka?
Typ mąki zależy od zawartości otrąb (błonnika) w mące. Im niższa liczba (typ), tym mąka jest jaśniejsza. Przykładowo: mąka pszenna T-450 tortowa, to najjaśniejsza i najdelikatniejsza z produkowanych u nas mąk. Znakomicie nadaje się na lekkie ciasta biszkoptowe i na pierogi. Jest natomiast uboga w witaminy, błonnik i mikroelementy.
Na naleśniki, ciasta drożdżowe, babki możemy użyć mąki T-500 zwanej poznańską, wrocławską, a u nas reszelską. Mąka luksusowa T-550 ma już ciemniejszy odcień. Zawiera więcej zmielonych otrąb, czyli błonnika, ale co za tym idzie, jest bogatsza w składniki odżywcze i jest dla nas zdrowsza. Możemy ją również użyć do naleśników, ciemniejszych ciast np. do murzynków i pierników. Można ją stosować również do innych wypieków, jeżeli nie zwracamy uwagi na kolor ciasta. Jest też trochę cięższa, mniej puszysta od mąki T-450 czy T-500.
Mąkę pszenną T-750 wraz z mąką żytnią T-720 stosuje się do wypieku chleba. Mąka pszenna T-1850 Graham i mąka żytnia T-2000 razowa to mąki z pełnego przemiału, czyli gruboziarniste mąki z otrębami. Zawierają dużo błonnika, witaminę B i mikroelementy. Spożywanie wypieków z takich mąk pomaga zmniejszyć ryzyko chorób serca, obniżyć poziom cholesterolu i pomaga walczyć z otyłością. Warto zaznaczyć, że wybierając chleb razowy nie należy sugerować się tylko ciemnym kolorem.